एकीकृत नेकपा (माओवादी)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले नयाँ बानेश्वरस्थित एक होटलमा बिहान पत्रकार सम्मेलन गरी सहमति भाँड्न प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला नै सक्रिय बनेको आरोप लगाए । आफ्नो नेतृत्वको मोर्चाका सभासदले गरेको तोडफोड र भिडन्त नियोजित नभएको प्रष्टीकरण पनि दिए । अध्यक्ष दाहालले निर्वाचन प्रणाली, न्याय प्रणाली र नागरिकताको विषयमा सहमति भइसकेको तर भएको सहमति भाँड्न प्रधानमन्त्रीसहितका सत्तारुढ दल लागेको बताए । दाहालले शासकीय स्वरुपमा ‘रिजर्भेसन’ राख्दै संघीयतामा सहमति गर्ने क्रममा रहेको जानकारी दिए । त्यसमा कुरा मिल्न बाँकी रहेको र त्यसका लागि ७ गतेसम्मको समय माग्दा सत्ता पक्षले प्रक्रियामा जानुपर्ने बताएपछि मुठभेड बढेको आरोप लगाए ।

यता संविधानसभाको वैठक ११ वजेका लागि बोलाइएपनि निर्धारित समयमा सुरु हुन सकेन । बरु, त्यतिखेर संविधानसभा अध्यक्ष सुवास नेम्वाङलाई भेट्न एमाओवादीका प्रभु साह लगायत केही नेता नेम्वाङको चेम्बरमा पुगेका थिए । उनीहरुले अघिल्लो दिनको कार्य गल्ती भएको बताउँदै सच्याउन तयार रहेको पनि बताएका थिए । निर्धारित समयभन्दा ५० मिनेट ढिला संविधानसभा बैठक सुरु भयो । तर, बैठक सुरु हुनासाथ १९ दलका सभासद्ले वेल घेराउ गरे । मधेसी जनअधिकार फोरम लोकतान्त्रिकका अध्यक्ष विजयकुमार गच्छदार भने संविधानसभामा भएको विपक्षीको नाराबाजीमा सहभागी भएनन् । माघ ५ गतेको वैठकमा मुख्य तीन दल र मधेसी मोर्चाको बैठकमा सहमतिका लागि उनले राखेको प्रस्तावलाई एमाओवादी अध्यक्ष दाहालले अस्वीकार गरेपछि गच्छदार मौन भएका हुन् । गच्छदारले संविधानका मुख्य विवादित विषयमध्ये निर्वाचन प्रणाली, न्यायप्रणाली र शासकीय स्वरुपमा दलहरुबीच खासै विवाद नरहेको भन्दै ती विषयलाई मस्यौदा समितिमा पठाउने र संघीयताका विषयमा भने एक महिनाभित्र टुंग्याउने प्रस्ताव राखेका थिए ।

गच्छदार सहभागी नभएपनि उनका दलका सभासदहरु नारावाजीमा सक्रिय नै थिए । एमाओवादी नेतृत्वको १९ दलीय मोर्चाले अवरुद्ध गरेपछि स्थगित भयो । विपक्षी सभासदको नाराबाजीका कारण ५ मिनेटमै स्थगित भएको हो । अर्काे बैठक त्यसै दिन दिउसो १ः३० बजेका लागि बोलाइयो ।   संविधानसभाको अर्काे वैठक दिउसो २ बजे सुरु भयो । वैठकले एमालेका पुर्व सभासद गोपालसिँह बोहोराको निधनप्रति शोक प्रस्ताव पारित ग¥यो । बुधवार बसेको संविधानसभाको दोस्रो बैठक शोक प्रस्ताव पारित गर्दै बिहीवार ११ बजेसम्मका लागि स्थगित गरियो ।  संविधानसभामा भएको तोडफोड छानविन गर्न संसद सचिवालयका महासचिव मनोहर प्रसाद भट्टराईको संयोजकत्वमा पाँच सदस्यीय छानविन समिति गठन गरियो । समितिमा सचिवालयका सचिव ठाकुर प्रसाद वराल, सह सचिव मुकुन्द शर्मा लगायत छन् । तोडोफोडमा ३० लाख क्षति भएको अनुमान गरिएको छ । सचिवालयका प्रवक्ता मुकुन्द शर्माले संविधानसभा नियमावलीको ४६ अनुसार सम्वन्धित ब्यक्तिबाटै क्षतिपूर्ति भराइने जानकारी दिए ।

संविधानसभाको वैठकपछि नेपाली कांग्रेसका वरिष्ठ नेता एवं पुर्वप्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले माओवादी नसुध्रिएको बताए । संविधानसभा भवन नयाँ बानेश्वरमा संचारकर्मीसँग कुरा गर्दै देउवाले भने, ‘एमाओवादी आक्रमणमा घाइतले भएका एमाले अध्यक्ष केपी ओली, उपाध्यक्ष विद्या भण्डारी, कांग्रेस उपसभापति रामचन्द्र पौडेललाई त प्रचण्डजीले फोन गरेर कस्तो छ भनेर पनि सोध्नु भएन । मैले हिजो प्रचण्डजी घाइते हुनुभएको खबर सुनेपछि फोन गरेँ । उहाँले त्यस्तो केही होइन भन्नुभयो । यो माओवादी भन्ने प्राणी कहिलै सुध्रिएन ।’

एमाले वरिष्ठ नेता माधव कुमार नेपाल र सभाध्यक्ष सुवास नेम्वाङवीच दिउसो ३ बजे सिँहदरबारमा भेटवार्ता भयो । त्यस्तै त्यसको आधा घण्टापछि एमाओवादी उपाध्यक्ष नारायणकाजी श्रेष्ठ र सभाध्यक्ष सुवास नेम्वाङवीच पनि सिंहदरवारमा भेटवार्ता भयो । तर, यी सबै भेटघाटमा वार्ताको वातावरण बनाउने विषयमा छलफल भएको थियो । एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले भने दिउसो ४ बजे आफनै निवास बालकोटमा पत्रकार सम्मेलन गरे । एमालेका अध्यक्ष केपी ओलीले एकीकृत माओवादी नेतृत्वको मोर्चाले विभिन्न बहानामा संविधानसभाबाट संविधान जारी नगर्ने षड्यन्त्र गरिरहेको आरोप लगाए । ओलीले एमाओवादी नेतृत्वको मोर्चाले पहिचानका नाममा षड्यन्त्र गरिरहेको आरोप लगाए उनले अहिले पहिचानका नाममा जनतालाई सास्ती दिने भन्दा देशलाई शान्ति, समृद्धि, लोकतन्त्र, सामाजिक न्याय, एकता र देशलाई समृद्धितर्फ लैजाने संविधान आवश्यक रहेको बताए । ओलीले चार किसिमको सहमति हुने बताउँदै भने, ‘दुई तिहाइ बहुमत जुटाउने सहमति, अध्याधिक बहुमत जुटाउने, सर्वसम्मति गर्ने र संविधानसभा बाहिर रहेका दललाई समेत सहमतिमा ल्याएर संविधान जारी गर्ने चारवटा विकल्प छ ।’

प्रक्रियाको विरोध गर्दै सहमतिबाट संविधान जारी गर्न दवाब दिँदै आएको एमाओवादी नेतृत्वको ३० दलीय मोर्चाले जबर्जस्ती गरे प्रतिकार गर्ने निर्णय ग¥यो । बुधवार बसेको ३० दलीय मोर्चाको बैठकले बिहीवारसम्म आन्दोलन जारी राख्ने निर्णय गर्दै बिहीवार बस्ने संविधानसभा बैठकमा प्रश्नावली समिति बनाउने खोजे जसरी पनि रोक्ने निर्णय गरेको हो ।  यता सत्तारुढ दल कांग्रेस र एमालेका शीर्ष नेताको बैठक अपरान्ह ५ बजे बालुवाटारमा बस्यो र संविधान निर्माणको प्रक्रियालाई अघि बढाउने निर्णय ग¥यो ।  प्रधानमन्त्री सुशील कोइराला र एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले त्यसै दिन संविधानसभा अध्यक्ष सुवास नेम्वाङसँग समेत परामर्श गरेका थिए ।